Są tacy, którzy nie lubią o nich opowiadać, uważając, że są zdecydowanie bardziej frapujące zagadnienia. Ale i nie brakuje tych, którzy nie mają przed tym żadnych oporów. O co chodzi? O emocje, a konkretnie – emocje podstawowe. Scharakteryzujmy je pokrótce.

Jakie są emocje podstawowe

Człowiek, podobnie jak wiele rozwiniętych zwierząt, jest stworzeniem emocjonalnym, czyli że przeżywa emocje i – najczęściej – je wyraża. Nic zatem dziwnego, że już od tysiącleci stanowią one przedmiot zainteresowania oraz badań myślicieli, a następnie naukowców. W ciągu nieprzeliczonej liczby lat wykrystalizował się zestaw emocji podstawowych. Najczęściej jest ich 6, choć niektórzy dopisują kolejne, my jednak ograniczymy się do tej liczby.

Jakie to są emocje?

Radość

Gdyby przedstawić je na kole, wówczas po przeciwnych stronach znalazłyby się radość oraz smutek. Z reguły człowiek nie przeżywa ich jednocześnie, świadczyłoby to bowiem o dużej niestabilności emocjonalnej – choć i takie przypadki się zdarzają. Radość to bardzo pożądany stan, odnosi się do pozytywnych reakcji, myśli, odczuć. Istnieje wiele jej rodzajów – nieposkromiona, dziecięca, ale i bardziej stonowana. Przejawia się poprzez śmiech, uśmiech, wypogodzone oblicze.

Smutek

Przeciwieństwem radości jest smutek. Emocja ta kojarzy się z poczuciem straty, opuszczeniem, niezaspokojeniem. Nieraz łatwo określić jej źródło innym razem jest to niezwykle trudne, choćby z tego powodu, że na smutek może składać się wiele wydarzeń czy czynników. Smutek osiąga różne nasilenie, od łagodnego – podobnego melancholii – po rozpacz czy nawet czarną rozpacz. Przejawia się przyciszonym, zmatowiałym głosem, unikaniem towarzystwa, rozbieganym i jak gdyby pustym spojrzeniem.

Złość

Kolejną raczej negatywną emocją jest złość. Choć należy zaznaczyć, że złość – czy też gniew – bywa racjonalny i słuszny. Kiedy jednak złość często towarzyszy człowiekowi, wówczas może się przerodzić w głębokie rozgoryczenie. Manifestuje się poprzez skierowane ku nasadzie nosa brwi i wrogi grymas na obliczu.

Strach

Strach oceniany jest przez nas zwykle negatywnie, jednak jest potrzebny człowiekowi, gdyż w zdrowych dawkach mobilizuje do działania i unikania niebezpieczeństw. Zdarza się jednak i tak, że przeradza się w stan długotrwały, wtedy paraliżuje i osłabia wolę. Strach objawia się poprzez uniesienie brwi, szeroko otwarte oczy (“strach ma wielkie oczy”), a także usta rozciągnięte nieco w kierunku uszu.

Wstręt

Wstręt zaś oznacza, że coś jest nieprzyjemne i nas odrzuca. Źródło wstrętu może mieć naturę moralną lub biologiczną. Wyraża się zmarszczonym nosem oraz uniesioną górną wargą.

Zaskoczenie

Zaskoczeniem reagujemy na coś, czego się nie spodziewaliśmy. Podnosimy wtedy brwi, a nasze oczy wydają się większe. Zaskoczenie może być przyjemne, wówczas z radością daje zachwyt. Natomiast, gdy jest przeciwnie, wtedy mówimy o rozczarowaniu.