Można by odpowiedzieć trochę prowokacyjnie, że dinozaury nie tylko miały pióra, ale wciąż mają i są wśród nas – choćby pod postacią wróbelka ćwierkającego nam pod oknem. Ptaki, które dominują obecnie w powietrzu, to są formy dinozaurów, jakie dotrwały do naszych czasów. Uściślając, zaliczane są przeważnie do grupy maniraptorów należących do teropodów.

Niemniej również niektóre wcześniejsze formy dinozaurów, w tym tzw. dinozaury nieptasie, pewne fragmenty ciał miały ozdobione piórami.

Gady z piórkami

Spór o to, czy ptaki pochodzą od dinozaurów trwają już od dłuższego czasu. Zwolennik teorii ewolucji Thomas Henry Huxley w XIX wieku głosił, że owszem, ptaki są ewolucyjnymi spadkobiercami po dinozaurach. Argumentował to podobieństwem w budowie. Później Sir Richard Owen założyciel dinozaurologii (i twórca samego pojęcia “dinozaur”) odrzucił tę koncepcję.

Kiedy odkryto archeopteryksa, skamielinę zwierzęcia z dobrze zachowanymi piórami, uznano go już za prymitywną formę ptaka, obecnie jest rozpatrywany jako forma przejściowa między gadami a ptakami.

Aktualnie wiemy, że około 20 rodzajów teropodów miało ciała zdobne piórkami. Przypominają one ptaki także w innych aspektach budowy – również anatomicznych. Twierdzi się, że początkowo piórka były puste i dopiero z czasem przybrały pełniejszą formę – taką choćby jaką znamy u dzisiejszych ptaków.

Nieptasim dinozaurom pióra nie służyły jeszcze do latania, lecz bardziej do komunikowania się. Były, na co wskazuje ich skład, kolorowe. Można przypuszczać, że im ich barwa u samców była intensywniejsza, tym samiczki bardziej się nimi interesowały. Świadczyło to o dobrej kondycji zdrowotnej pierzastego gada. Podobną wszak rolę pełni kolorowe upierzenie u znanych nam dobrze ptaków.